Jeśli w swoim rowerze posiadacie starszy model korby z dwoma zębatkami, przejście na napęd z pojedynczą tarczą i zębami typu narrow-wide jest proste. Wybór konkretnej zębatki zależy wyłącznie od Waszych preferencji – ja zdecydowałem się na owalny model AbsoluteBlack, który zamontowałem do starszej korby Shimano Ultegra. Jak sprawdziło się to rozwiązanie?
Kto stoi za AbsoluteBlack?
AbsoluteBlack to brytyjska firma specjalizująca się w produkcji wysokiej jakości komponentów rowerowych, zwłaszcza owalnych zębatek. Jej założycielem jest Marcin Golec, którego poznałem jeszcze podczas jego studiów na Politechnice Wrocławskiej. Wówczas pisał do Magazynu Rowerowego, który prowadziłem (tak, było kiedyś coś takiego papierowe magazyny, w tym wspomniany), i pasjonował się odchudzaniem rowerów. Z czasem ta pasja przerodziła się w firmę, która dziś jest znana na całym świecie.
Mimo iż AbsoluteBlack jest marką brytyjską, jej produkty powstają w Polsce. Aluminium pochodzi z Niemiec, obróbka odbywa się w Polsce, a anodowanie w Wielkiej Brytanii – tak proces powstawania opisywany jest na firmowej stronie. Firma oferuje szeroki wybór zębatek do praktycznie każdego typu korb – w tym także do Campagnolo – zarówno w wersji jedno-, jak i dwurzędowej.
Montaż i pierwsze wrażenia
Montaż zębatki jest intuicyjny. Wystarczy odkręcić stare tarcze, użyć nowych, krótszych śrub z kominami (są takie w zestawie) i przykręcić nową zębatkę w wyznaczonym miejscu – AbsoluteBlack opracował kształt owalu, który według firmy zapewnia optymalne przekazywanie mocy.
Najważniejsze pytanie brzmi: czy owalna zębatka faktycznie daje przewagę nad klasyczną, okrągłą?
Teoretycznie „jajowaty” kształt pomaga w przezwyciężeniu tzw. martwego punktu podczas pedałowania, ale w przypadku napędów dwurzędowych powoduje problemy ze zmianą przełożeń i zwiększa ryzyko gubienia łańcucha – sytuacje te zdarzały się choćby w zawodowym peletonie. Co więcej, choćby zawodowi kolarze, tacy jak Chris Froome, którzy używali owalnych zębatek i wygrywali na nich Tour de France, nie byli w stanie dostarczyć jednoznacznych dowodów na ich skuteczność.
Ich historia sięga Shimano i zębatek Biopace, które jednak „najwyższy” punkt miały w innym miejscu niż współczesne, które lepiej mają wykorzystywać efekt dźwigni korby.
Badania naukowe dotyczące wpływu owalnych zębatek na efektywność pedałowania i moc wyjściową przynoszą, ujmijmy to eufemistycznie, mieszane rezultaty. Ostatnie badania noszące znamiona próby naukowej pochodzą z 2012 roku i Politechniki Kalifornijskiej, donosiły o niewielkim wzroście mocy rzędu 1%, ale także były przeprowadzone na zbyt małej próbie, bo tylko 8 uczestników. AbsoluteBlack także wspomina o własnych badaniach, ale nie podaje żadnej pracy naukowej, która pozwalałaby zweryfikować twierdzenia o ich skuteczności (tutaj znajdziecie link – absoluteblack.cc/absoluteblack-science-laboratory)
Subiektywne odczucia kolarzy to inny temat. Część z nich zgłasza, iż pedałowanie z owalnymi zębatkami jest bardziej płynne, zwłaszcza podczas podjazdów. Wpływ owalnych zębatek na wydajność może zależeć od indywidualnych preferencji kolarza oraz jego stylu jazdy. Osoby preferujące siłowe pedałowanie z wolniejszą kadencją mogą odczuwać większe korzyści z zastosowania owalnych zębatek.
Jest też argument statystyczny, dotyczący ilości zawodowców je stosujących. W obecnym peletonie profesjonalnym, gdzie badany jest każdy detal mogący dawać przewagę, typu skarpetki aero, zębatki tego typu nie są popularne. Wniosek jest prosty – gdyby dawały rzeczywistą poprawę wyników, stosowali by je wszyscy.
Czy warto?
W przypadku napędu z pojedynczą tarczą problem zmiany biegów nie występuje. Osobiście nie odczułem różnicy w pedałowaniu – nie miałem wrażenia, iż męczę się mniej. Rzeczywiście, rytm jazdy początkowo wydaje się nieco szarpany, ale po godzinie adaptacji przestaje się o tym myśleć.
Największą zaletą tego rozwiązania jest możliwość modernizacji napędu przy wykorzystaniu starszej korby. Sama zębatka jest perfekcyjnie wykonana i przypomina niemal dzieło sztuki. AbsoluteBlack oferuje także klasyczne, okrągłe modele, więc to Wy decydujecie, czy chcecie po prostu odświeżyć napęd, czy spróbować owalnej zębatki.
Podsumowując – jeżeli myślicie o modernizacji roweru, AbsoluteBlack daje Wam ciekawą opcję. Ostatecznie jednak, czy owalna zębatka rzeczywiście coś zmienia, warto sprawdzić na własnej skórze. W moim przypadku wole okrągłe z bardzo prostego powodu – jeżdżę na wielu rowerach, w tym testowych, gdzie zębatki są okrągłe. Przejście pomiędzy nimi jest zauważalne i każdorazowo wymaga przyzwyczajenia, a to niewygodne.
Model: CX 1x OVAL 110/4 BCD N/W traction chainring, wersja 40 z
Sugerowana cena detaliczna 320 zł.
Zębatkę do testu dostarczył polski dystrybutor BIKE-RS – bike-rs.pl/pl/p/Zebatka-Absoluteblack-Oval-CX
