Test Patriot Viper VP4000 Mini. Idealny SSD do konsol przenośnych

Czy SSD w małym formacie są gorsze od klasycznych? Z jakich podzespołów korzystają i na jaką wydajność można liczyć? Czy upgrade nośnika w konsoli na własną rękę jest opłacalny? Na te i wiele więcej pytań odpowiadamy w teście Patriot Viper VP4000 Mini.

W lutym 2022 roku na rynku zadebiutował Steam Deck, który zmienił oblicze mobilnego grania. Valve udowodniło nie tylko, iż konsumenci zainteresowani są konsolami przenośnymi (a zasadniczo UMPC), ale również, iż pragną mieć możliwość grania w gry znane z PC podczas podróży lub leżąc w łóżku. Sukces Amerykanów podpatrzyła konkurencja i niedługo później pojawiły się alternatywy jak ASUS ROG Ally, MSI Claw czy Lenovo Legion Go. A kolejne są w drodze, m.in. od ADATA/XPG i ZOTAC. Wszystkie z nich umożliwiają posiadaczowi wymianę SSD na większy i prawie wszystkie z nich korzystają z niszowego formatu M.2 2230. Na rynku jednak przybywa takich rozwiązań, a dzisiaj przyjrzymy się propozycji firmy Patriot.

Budowa i specyfikacja

Patriot Viper VP4000 Mini to nośnik półprzewodnikowy we wspomnianym formacie M.2 2230, który jest znacznie mniejszy od stosowanego najczęściej M.2 2280. Mamy tutaj do czynienia z interfejsem PCI Express 4.0 x4 oraz protokołem NVMe 1.4. Do wyboru są trzy warianty pojemności – 500 GB, 1 TB oraz 2 TB. Wszystkie z nich objęte 5-letnią gwarancją ograniczoną limitem zapisanych danych (tzw. TBW).

Producent nie chwali się zastosowanymi podzespołami, a w sieci dostępne są sprzeczne informacje. Jednak zdjęcie naklejki (która niestety nie jest blaszką-radiatorem) ujawnia 4-kanałowy kontroler Phison E21T wykonany w litografii 12 nm oraz 176-warstwowe kości 3D QLC NAND od Microna. Jest to konstrukcja pozbawiona pamięci DRAM, co jest jednak cechą wspólną SSD tej wielkości. Brakuje po prostu miejsca na miniaturowym PCB.

Deklarowana wydajność to do 5000 MB/s dla odczytu i do 3500 MB/s dla zapisu sekwencyjnego. Model 500 GB jest wolniejszy, ale skupimy się na wariancie 2 TB bo taki trafił do naszej redakcji. Oczywiście należy pamiętać, iż niektóre konsole mogą ograniczać osiągi przez posiadany interfejs PCIe – mowa tutaj głównie o Steam Decku (do 3200 MB/s).

Platforma testowa i metodologia

Testy przeprowadzaliśmy na aktualnym systemie Windows 10. Wydajność sprawdzana była przy użyciu popularnych programów jak CrystalDiskMark, 3DMark czy PCMark 10. Każdy pomiar wykonywano kilka razy, a następnie wyciągana była średnia. Wszystko w celu wyeliminowania ewentualnych anomalii. Platforma testowa wyglądała następująco:

Wydajność

Patriot Viper VP4000 Mini nie ma najmniejszych problemów ze spełnieniem obietnic producenta, a choćby nieznacznie je przekracza. W przypadku odczytu sekwencyjnego notujemy około 5070 MB/s, ale w przypadku zapisu sekwencyjnego udaje się dobić choćby do 3908 MB/s, zamiast deklarowanych 3500 MB/s. Oczywiście mowa o wartościach w komputerze stacjonarnym czy laptopie – interfejs części konsol (np. Steam Deck) będzie nieco ograniczać wydajność tego SSD, jednak bez większego wpływu na gry.

Również w przypadku testów syntetycznych nie można niczego zarzucić temu SSD. Patriot Viper VP4000 Mini ponownie plasuje się na trzecim miejscu zarówno w programie 3DMark, jak i PCMark 10, potwierdzając gotowość do grania, streamowania, przeglądania internetu czy pracy biurowej. Warto podkreślić, iż wyprzedza on nie tylko niektóre większe SSD M.2280, ale również zewnętrzne SSD, które część osób wybiera dla swoich konsol.

Na koniec zostaje nam test w najbardziej realnych warunkach, czyli kopiowanie plików – paczki 30 GB składającej się z tysięcy małych plików oraz folderu 48 GB z kilkoma dużymi plikami. Jest to najnowszy dodatek w naszej procedurze testowej i dlatego mamy tutaj nieco mniej wyników. Kopiowanie odbywa się w obrębie tego samego SSD. Wnioski? Patriot Viper VP4000 Mini wypada bardzo dobrze i mimo mierzenia się z flagowymi SSD M.2 2280 z interfejsem PCIe 4.0 x4, odstaje od nich tylko o kilka sekund.

Temperatury

Nie da się ukryć, iż Patriot Viper VP4000 Mini jest ciepłym SSD. To jednak cecha wielu wydajnych modeli w formacie M.2 2230. Nie mają one w końcu radiatora, a PCB jest zbyt małe by skutecznie rozpraszać temperatury. Testowany nośnik w naszych testach dobijał maksymalnie do 81°C, nie tracąc jednak przy tym wiele na wydajności w przypadku odczytu sekwencyjnego (ok. 3%), ale nieco więcej w przypadku zapisu (ok. 35%). Jednak dołożenie termopada czy dowolnej blaszki, często znajdującej się już w konsolach, drastycznie obniża temperatury – osiągamy maksymalnie do 70°C, zachowując pełnie wydajności.

Podsumowanie

Patriot Viper VP4000 Mini to jeden z niewielu SSD w formacie M.2 2230 na rynku. Jednak mimo nielicznej konkurencji Amerykanie nie poszli na skróty. Dostajemy tutaj markowe podzespoły (kontroler Phison, pamięci Micron), a wydajność jest choćby nieco wyższa od deklarowanej. To kawał solidnego sprzętu, który pasuje do każdej konsoli na rynku. Miłym dodatkiem jest plastikowa „kostka” ułatwiająca (de)montaż.

Duża pojemność – warianty 500 GB i 1 oraz 2 TB – sprawia, iż prawie nigdy nie zabraknie nam miejsca na gry, filmy, seriale i inne pliki. Dopełnia to długa gwarancja, wynosząca aż 5 lat. Niestety limit zapisanych danych jest niski – wynosi kolejno 110, 250 i 450 TB. To mało, a powodem jest prawdopodobnie użycie kości pamięci typu 3D QLC NAND.

Patriot Viper VP4000 Mini ma kilka minusów, ale nie jest to nic poważnego. Zwłaszcza w zastosowaniach do jakich został stworzony. Ze względu na mały rozmiar i brak radiatora pod długotrwałym obciążeniem mowa o wysokich temperaturach. My zanotowaliśmy maksymalnie do 81°C, co nieco obniżyło wydajność. Nie miało to jednak miejsca w grach, a dołożenie termopada (nawet taniego firmy Arctic) czy użycie blaszki dostępnej w niektórych konsolach zbija do to ok. 70°C, gdzie nie występuje już thermal throttling.

Testowany SSD choćby przy 80% zapełnienia notuje niewielki spadek wydajności. W naszych pomiarach odczyt pozostał praktycznie bez zmian (a to on jest istotny przy graniu), ale zapis spadł o około 9%. Trzeba zaznaczyć, iż ze względu na brak pamięci DRAM można jednak „wymusić” większe spadki, np. kopiując ogromne paczki plików (400+ GB) – wtedy da się zaobserwować prędkości choćby poniżej 200 MB/s. Tylko kto to robi na przenośnej konsoli?

Podsumowując Patriot Viper VP4000 Mini to bardzo udana propozycja. Jest to świetny SSD dla wszystkich najpopularniejszych konsol jak Valve Steam Deck, ASUS ROG Ally, MSI Claw czy Lenovo Legion Go. Testowany model 2 TB kosztuje w tej chwili około 949 złotych, a więc plasuje się w połowie stawki dla nośników M.2 2230. Problemem może być jednak niska dostępność w polskich sklepach.