Technologia haptyczna to przyszłość dotyku w świecie cyfrowym

Technologia haptyczna polega na przekazywaniu informacji poprzez dotyk. Znana głównie z urządzeń takich jak smartwatche czy pady do gier, w tej chwili przeżywa dynamiczny rozwój.

Multisensoryczne urządzenia haptyczne, które potrafią jednocześnie przekazywać różne bodźce dotykowe – takie jak wibracje, ucisk, rozciąganie skóry czy zmiany temperatury – rewolucjonizują sposób, w jaki ludzie komunikują się ze światem cyfrowym.

Najnowsze badania w dziedzinie haptyki

Zespół badaczy z Uniwersytetu Rice’a, kierowany przez profesorów Marcię O’Malley oraz Daniela Prestona, dokonał szczegółowego przeglądu nowoczesnych urządzeń haptycznych, który ukazał się niedawno w prestiżowym czasopiśmie Nature Reviews Bioengineering. Badacze skupili się na analizie aktualnych technologii, wyzwań oraz ich realnych zastosowań.

Według nich, przyszłość to integracja wielu rodzajów bodźców dotykowych. Dzięki postępowi w technologii czujników i aktuatorów (elementy napędowe), urządzenia haptyczne stały się przenośne. Obecne innowacje skupiają się na sprzężeniu zwrotnym skóry, które stymuluje receptory skórne, dostarczając realistycznych wrażeń dotykowych. To podejście różni się od wcześniejszego sprzężenia kinestetycznego, które naśladowało siły działające na układ mięśniowo-szkieletowy.​

Lokalizacje urządzeń dotykowych do noszenia / Źródło: Nature Reviews Bioengineering

Technologia haptyczna idzie w nowym kierunku – coraz częściej urządzenia wykorzystują jednocześnie kilka różnych bodźców dotykowych, co wzbogaca wrażenia użytkowników. Jednak ta zmiana niesie ze sobą nowe wyzwania techniczne i związane z odczuwaniem bodźców. Złożoność projektowania takich urządzeń wynika z faktu, iż skóra każdego człowieka reaguje inaczej – różni się elastycznością, wilgotnością czy wrażliwością na bodźce. Dodatkowo projektanci muszą uwzględniać komfort użytkowania – urządzenia powinny być lekkie, wygodne i nie ograniczać swobody ruchów.

Nowoczesne metody aktywacji haptycznej

Badacze opisali także nowe metody aktywacji bodźców dotykowych, takie jak technologia elektromechaniczna (najbardziej popularna ze względu na prostotę i cenę), aktywacja polimerowa (z użyciem inteligentnych materiałów), aktywacja fluidalna (z powietrzem lub płynami) oraz aktywacja termiczna (przez chłodzenie lub ogrzewanie).

Zastosowania przenośnych urządzeń haptycznych w różnych domenach / Źródło: Nature Reviews Bioengineering

Zastosowanie takich technologii haptycznych może znacząco poprawić jakość życia w wielu dziedzinach – od rehabilitacji medycznej i protez, przez wirtualną rzeczywistość, aż po precyzyjne operacje zdalne. Badania nad multisensoryczną percepcją dotyku będą najważniejsze dla dalszego rozwoju tej technologii i stworzenia urządzeń, które będą odczuwane tak naturalnie jak dotyk w realnym świecie.

Wybrane przenośne urządzenia dotykowe multisensoryczne / Źródło: Nature Reviews Bioengineering

Należy zauważyć, iż choć przed technologią multisensoryczną wciąż stoi wiele wyzwań, to jej potencjał jest olbrzymi. Dalszy jej rozwój może bardzo wpłynąć na nasze codzienne życie, sprawiając, iż interakcje z technologią będą naturalne, wygodne i niezwykle realistyczne.