Jak fotografować? 25 porad fotograficznych dla początkujących

Jak fotografować? Zacznij od podstaw

Aparat kurzy się na półce, a Ty ciągle nie wykreślasz ze swojej listy celów pozycji „nauczyć się fotografować”? Czas to zmienić, a ten poradnik Ci w tym pomoże. Zebraliśmy aż 25 porad fotograficznych, które przydadzą Ci się na początku Twojej fotograficznej przygody.

Naucz się prawidłowo trzymać aparat

Wydaje się to banalne, prawda? I rzeczywiście, z czasem jest to rzecz, która zupełnie nie będzie zaprzątała Ci głowy, ale zanim to nastąpi musisz nabrać odpowiedniego odruchu. Wbrew pozorom wielu początkujących fotografów nie trzyma aparatu poprawnie, a to ma negatywny wpływ na same zdjęcia, bo może powodować drganie aparatu i finalnie przełożyć się na słabszej jakości, rozmyte zdjęcia.

Statywy to oczywiście najlepszy sposób zapobiegania drganiom aparatu, ale oczywiste jest, iż to nie jest rozwiązanie, które sprawdza się w każdej sytuacji, dlatego ważne jest, aby odpowiednio trzymać aparat i uniknąć niepotrzebnych ruchów.

Prawdopodobnie wypracujesz swój własny sposób wygodnego i stabilnego trzymania aparatu, ale przede wszystkim musisz pamiętać, by trzymać go obiema rękami. Prawą ręką chwyć prawą stronę aparatu, a lewą umieść pod obiektywem, aby utrzymać ciężar aparatu.

Im bliżej ciała trzymasz aparat, lepiej. jeżeli potrzebujesz dodatkowej stabilności, możesz oprzeć się o ścianę lub przykucnąć na kolanach, ale jeżeli nie ma się na czym oprzeć, pomocne może być przyjęcie szerszej postawy, czyli rozstawienie nóg tak, aby nabrać większej stabilności.

Wyczyść obiektyw aparatu

Kolejna oczywista wskazówka? Też mi się tak wydawało, dopóki nie spotkała mnie sytuacja, kiedy mój kolega poprosił mnie o pomoc, gdyż jego nowy aparat robił dziwne, „zamglone” zdjęcia. Domyślasz się, co było dalej? Zresztą wcale nierzadko zdarza mi się widzieć w czyichś relacjach takie zdjęcia, ba! sama czasami zapominam przetrzeć obiektywów w swoim telefonie czy aparacie.

Oczywiście odrobina kurzu nie stanowi dużego problemu, nie będzie to choćby widoczne na obrazie. Wewnątrz każdego obiektywu znajdują się małe drobinki kurzu , których nie da się wyczyścić bez rozbierania obiektywu – i nie mają one żadnego wpływu na zdjęcie.

Jednak odciski palców albo nadmierne zabrudzenia na soczewce to już pewna recepta na rozmazane zdjęcie. Żeby tego uniknąć, kup ściereczkę z mikrofibry i płyn do czyszczenia soczewek. Zabieraj je ze sobą na wycieczki i używaj profilaktycznie przynajmniej raz w tygodniu.

Możesz także pomyśleć o zakupie filtra ochronnego np. Hoya Fusion Antistatic Protector 105 mm lub Hoya Fusion Antistatic Protector 72 mm.

Sprawdź filtry fotograficzne w x-komie

Rozpocznij fotografowanie w formacie RAW

RAW to format pliku podobny do jpg, ale w przeciwieństwie do jpg przechwytuje wszystkie dane obrazu zarejestrowane przez matrycę aparatu, zamiast je kompresować. Fotografując w formacie RAW, uzyskasz nie tylko wyższą jakość zdjęć, ale także większą kontrolę nad przetwarzaniem końcowym. Na przykład będziesz mógł korygować problemy, takie jak prześwietlenie lub niedoświetlenie oraz dostosowywać takie parametry, jak temperatura barwowa, balans bieli i kontrast.

Wadą fotografowania w formacie RAW jest to, iż pliki zajmują więcej miejsca. Ponadto zdjęcia RAW zawsze wymagają obróbki końcowej, więc będziesz musiał zainwestować w oprogramowanie do edycji zdjęć.

Ostatecznie jednak fotografowanie w formacie RAW może zmienić jakość Twoich zdjęć, więc jeżeli masz czas i miejsce, zdecydowanie warto. jeżeli nie masz pewności, jak przełączyć się z formatu jpeg na format RAW, zapoznaj się ze szczegółowymi instrukcjami w instrukcji obsługi aparatu.

Chcesz wiedzieć więcej? Sprawdź:

• Co warto wiedzieć o pracy z plikami RAW?

Techniczne i praktyczne wskazówki, które powinien znać każdy fotograf

Zwracaj uwagę na światło

Światło jest prawdopodobnie najważniejszym składnikiem fotografii. jeżeli zrobisz zdjęcie przy dobrym świetle, robisz ogromny krok w kierunku uzyskania dobrego zdjęcia. Ale co liczy się jako dobre światło? Nie chodzi tylko o zachody słońca, choć te rzeczywiście są magiczne.

Często przy fotografii celem jest zrównoważenie intensywności światła między obiektem a tłem. choćby jeżeli robisz zdjęcie niesamowitego zachodu słońca, fotografia może zostać zrujnowana przez całkowicie ciemny i zarysowany pierwszy plan.

Najprostszym sposobem rozwiązania tego problemu jest zwrócenie uwagi na kierunek i miękkość światła. jeżeli światło jest zbyt ostre, na obiekcie mogą pojawić się niepotrzebne cienie, co będzie stanowiło duży problem szczególnie w przypadku fotografii portretowej. jeżeli światło pada pod niewłaściwym kątem, zobacz, co możesz zrobić, aby przesunąć źródło światła (w studiu) lub przesunąć obiekt (na zewnątrz) albo po prostu poczekaj, aż światło będzie lepsze.

Przeczytaj też:

• Światło w fotografii. Rodzaje i zastosowanie światła: poradnik dla początkujących fotografów

Uważaj na lampę błyskową w aparacie

Wiedza, kiedy używać lampy błyskowej jest bardzo istotna w fotografii. jeżeli nie będziesz ostrożny, używanie wbudowanej lampy błyskowej aparatu w nocy lub przy słabym oświetleniu może prowadzić do nieprzyjemnych efektów, takich jak zaczerwienienie oczu i ostre cienie. Ogólnie rzecz biorąc, lepiej podkręcić czułość ISO, niż użyć lampy błyskowej w aparacie i ryzykować całkowite zrujnowanie zdjęcia.

Jednak oczywiście czasami może po prostu nie być wystarczającej ilości światła i nie ma innego wyboru jak użycie lampy błyskowej. jeżeli znajdziesz się w takiej sytuacji po prostu pamiętaj o kilku zasadach. Przede wszystkim zalecane jest użycie zewnętrznej lampy błyskowej odbitej od sufitu lub ściany, aby uzyskać bardziej naturalny wygląd.

Uruchamianie lampy błyskowej pod tym samym kątem co obiektyw powoduje, iż obraz jest matowy i płaski. Przede wszystkim znajdź ustawienia lampy błyskowej w menu aparatu i zmniejsz jasność tak bardzo, jak to możliwe. Poza tym znacznie lepiej jest zdjąć lampę błyskową z aparatu i zrobić zdjęcie z boku.

Możesz też spróbować rozproszyć światło lampy błyskowej, nakładając coś na nią. Na przykład przyklejenie kawałka papieru do lampy błyskowej może pomóc rozproszyć światło i zmiękczyć je.

Pracuj z kompozycją

Aby robić atrakcyjne zdjęcia, musisz być zaangażowany w to, co robisz. Przemyśl swoją kompozycję i postaraj się, aby Twoje zdjęcia były jak najlepsze.

Zacznij od znajomości podstaw komponowania dobrych zdjęć. Nie odcinaj ważnych części obiektu krawędzią kadru. Utrzymuj poziom horyzontów i spróbuj wyeliminować wszelkie elementy rozpraszające uwagę na zdjęciu, dostosowując kompozycję. Sprawdź, czy Twoje zdjęcie ma poczucie równowagi i prostoty.

Jeśli zdjęcie nie wygląda dobrze za pierwszym razem, eksperymentuj dalej, aż uzyskasz adekwatny efekt. Ćwicz, ćwicz, ćwicz, bo przecież praktyka czyni mistrza. Weź aparat, wyjdź na spacer albo choćby spróbuj zrobić zdjęcie tego, co masz w domu. Sprawdzaj jak zmienia się obraz, gdy jesteś bliżej lub dalej, jak będzie wyglądał z innej perspektywy. Tak łatwo jest nacisnąć migawkę, gdy coś wygląda dobrze, ale jeżeli weźmiesz pod uwagę kilka alternatywnych kompozycji, są szanse, iż jedna z nich będzie lepsza niż pierwsza.

Zrozum zasadę trójpodziału

Reguła trójpodziału opiera się na założeniu, iż obrazy są ciekawsze i lepiej wyważone, gdy nie są wyśrodkowane. Jest to metoda dzielenia obrazu na dziewięć równych części. Rysując wyimaginowane linie w poprzek kadru, rozmieszczone w trzech odstępach zarówno w poziomie, jak i w pionie, mamy obszary w kadrze, na których można umieszczać obiekty. Cztery punkty, w których przecinają się linie, są szczególnie przydatne do umieszczania ważnego elementu zdjęcia, ponieważ przez cały czas zapewniają przestrzeń wokół obiektu w kadrze.

Niektóre aparaty mają choćby opcję siatki, którą można włączyć, co może być przydatne, jeżeli wciąż uczysz się komponować swoje zdjęcia.

Oczywiście fotografia w dużej mierze polega na własnej kreatywności. Dlatego, jeżeli uznasz, iż zdjęcie będzie interesujące, jeżeli fotografowany obiekt umieścisz w centralnym miejscu, to w porządku. Ważne, żeby zrozumieć i wyrobić sobie nawyk świadomego myślenia o tym, co chcesz fotografować i jak chcesz to przedstawić.

Zwróć uwagę na tło

Oczywiście bardzo ważne jest to, jak ujmiesz w kadrze obiekt, który chcesz sfotografować. Jednak musisz sobie zdawać sprawę z tego, iż tło jest także niezwykle istotnym elementem każdego zdjęcia i potrafi znacząco wpłynąć na odbiór.

Ogólnie przyjmuje się, iż powinno być ono możliwie proste i uporządkowane, aby nie odwracało uwagi widza od głównego tematu zdjęcia. Stonowane kolory i proste wzory zwykle dobrze się sprawdzają, jednak nie zawsze łatwo osiągnąć taki efekt.

W takich wypadkach możesz spróbować naprawić rozpraszające tło, np. przesuwając fotografowany obiekt lub robiąc zdjęcie pod innym kątem. jeżeli to nie zadziała, możesz spróbować „rozmazać” tło, używając szerszej przysłony i zbliżając się jak najbliżej obiektu. jeżeli tylko możesz, postaraj się jednak, aby tło było neutralne, zwłaszcza jeżeli fotografowany obiekt jest umieszczany z boku zdjęcia, a tło jest bardzo widoczne.

Zrozum trójkąt ekspozycji

Ekspozycja zależy od więcej niż jednego ustawienia aparatu. Wpływają na nią trzy odrębne parametry, które nazywamy trójkątem ekspozycji. Są to czas otwarcia migawki, przysłona i ISO. Podczas fotografowania w trybie ręcznym musisz być w stanie zrównoważyć te wszystkie trzy rzeczy, aby uzyskać ostre, dobrze oświetlone zdjęcia. Przyjrzyjmy się bliżej tym parametrom i sprawdźmy za co są one odpowiedzialne:

• ISO: ISO kontroluje czułość aparatu na światło. Niskie ustawienie ISO oznacza, iż aparat będzie mniej wrażliwy na światło, natomiast wyższe ISO sprawia, iż będzie on bardziej czuły na światło. Przyjmuje się, iż ustawienie ISO od 100 do 200 jest zwykle idealne podczas fotografowania na zewnątrz w ciągu dnia. Natomiast podczas fotografowania w warunkach słabego oświetlenia, na przykład w pomieszczeniach lub w nocy, może być konieczne ustawienie wyższej czułości ISO od 400 do 800 lub jeszcze wyższej.
• Przysłona: Przysłona to regulowany otwór obiektywu, który jest odpowiedzialny za regulację ilości światła padającego na element światłoczuły. Liczby przysłony określa się jako stosunek średnicy przysłony do długości ogniskowej obiektywu. Szerszy otwór przysłony (oznaczony niższą liczbą przysłony) przepuszcza więcej światła, podczas gdy wąski otwór przysłony (oznaczony wyższą liczbą przysłony) przepuszcza mniej światła. Zbyt dużo światła wybieli zdjęcie, a zbyt mało spowoduje zaciemnienie wielu obszarów. Dostosowanie rozmiaru przysłony obiektywu w oparciu o warunki środowiskowe pozwala uzyskać żądaną ekspozycję. Szeroka przysłona jest świetna np. wtedy, gdy chcesz wyizolować obiekt, ale gdy chcesz, aby cała scena była ostra, na przykład w przypadku zdjęć grupowych, musisz użyć wąskiej przysłony.
• Szybkość migawki: Czas otwarcia migawki określa, jak długo migawka pozostaje otwarta podczas robienia zdjęcia. Oznacza to, iż im dłużej migawka pozostaje otwarta, tym więcej światła dociera do czujnika aparatu. Krótki czas otwarcia migawki powoduje krótszą ekspozycję — redukuje ilość światła, jaka trafia do aparatu. Długi czas otwarcia migawki zapewnia fotografowi dłuższą ekspozycję. Krótki czas otwarcia migawki jest dobry do zamrożenia akcji, podczas gdy dłuższy czas otwarcia migawki spowoduje rozmycie ruchu.

Szeroki otwór przysłony jest najlepszy do portretów

Teraz trochę bardziej przyjrzyjmy się poszczególnym elementom trójkąta ekspozycji. Zacznijmy od przysłony, a dokładnie od tego, jak powinno się ją ustawić podczas robienia zdjęć portretowych.

Podczas wykonywania portretów, zarówno ludzi, jak i zwierząt, obiekt powinien być głównym punktem zdjęcia, a najlepszym sposobem na osiągnięcie tego celu jest użycie szerszej przysłony. Dzięki temu obiekt będzie ostry, a jednocześnie rozmyje wszelkie elementy rozpraszające uwagę w tle.

Należy pamiętać, iż mniejsza liczba f/ oznacza szerszy otwór przysłony, a im większy otwór przysłony, tym bardziej dramatyczny będzie ten efekt. Niektóre obiektywy mogą schodzić tak nisko, jak f/1,2, ale choćby przysłona f/5,6 może okazać się wystarczająca.

Najlepszym sposobem na to, aby lepiej zrozumieć, jak działa przysłona i jaki jest jej wpływ na zdjęcia, jest przełączenie się w tryb priorytetu przysłony. Aby lepiej zrozumieć, jak przysłona wpływa na zdjęcia, przełącz się w tryb priorytetu przysłony.

W lustrzankach i większości bezlusterkowców znajdziemy go na górnej tarczy w postaci napisu A albo Av (w zależności od marki aparatu). W części aparatów trzeba go szukać w menu – w postaci takiego samego symbolu A lub Av. Najprostsze kompakty nie mają trybów półautomatycznych. Jak już ustawisz tryb priorytetu przysłony, po prostu spróbuj zrobić kilka zdjęć z różnymi przysłonami i obserwuj, jaki ma to wpływ na zdjęcia.

Więcej o robieniu zdjęć portretowych i o tym, jak fotografować ludzi będziemy pisać w osobnym artykule.

Jak fotografować krajobrazy? Najlepsza będzie wąska przysłona

Jak się domyślasz, fotografie krajobrazów wymagają innego podejścia niż portrety, ponieważ wszystko, od skał na pierwszym planie po góry w tle, powinno być ostre. Zatem za każdym razem, gdy chcesz uchwycić scenę, w której wszystko będzie w pełni ostre, powinieneś wybrać wąski otwór przysłony zamiast szerokiego.

Większa liczba f/ oznacza węższy otwór przysłony, więc przejdź do f/22 lub więcej, w zależności od tego, na co pozwala twój obiektyw. Ponownie, użycie trybu preselekcji przysłony (Av lub A), zwanego też trybem priorytetu przysłony, pozwoli Ci eksperymentować z różnymi przysłonami bez konieczności martwienia się o dostosowywanie czasu otwarcia migawki za każdym razem.

Naucz się korzystać z trybów preselekcji przysłony i preselekcji migawki

Jak pisaliśmy wyżej, tryb priorytetu przysłony jest świetnym sposobem na eksperymentowanie z fotografią. jeżeli chcesz wyjść z trybu automatycznego, ale nie czujesz się jeszcze na tyle pewnie, aby przełączyć się na tryb ręczny, tryb preselekcji przysłony (A lub Av) i tryb preselekcji migawki (S lub Tv) to dwie bardzo przydatne opcje dostępne w większości aparatów i da ci większą kontrolę bez nadmiernego komplikowania.

Tryb preselekcji przysłony pozwala wybrać przysłonę, której chcesz użyć, a następnie aparat odpowiednio dostosuje czas otwarcia migawki. Na przykład, jeżeli robisz portret i chcesz rozmyć tło, możesz po prostu wybrać szeroką przysłonę i pozwolić aparatowi określić, jaki czas otwarcia migawki jest odpowiedni.

W trybie priorytetu migawki to Ty wybierasz czas otwarcia migawki, którego chcesz użyć, a aparat sam dobierze przysłonę. Na przykład, jeżeli chcesz uzyskać wyraźne ujęcie biegnącego dziecka, możesz wybrać krótki czas otwarcia migawki i pozwolić aparatowi wybrać przysłonę za Ciebie.

Czułość ISO – nie bój się wysokich parametrów

Wielu fotografów stara się unikać fotografowania z wysokim ISO, ponieważ obawiają się, iż doprowadzi to do ziarnistości zdjęć lub „szumów”. Chociaż prawdą jest, iż używanie wyższych czułości ISO może prowadzić do obniżenia jakości obrazu, na wszystko jest odpowiedni czas i miejsce.

Jeśli nie możesz skrócić czasu otwarcia migawki z powodu rozmycia ruchu, a statyw nie wchodzi w grę, lepiej, gdy zrobisz ostre zdjęcie z odrobiną szumu, niż nie zrobisz go wcale. Powstały szum możesz usunąć później w post-processingu. Co więcej, technologia aparatów poprawiła się tak bardzo w ostatnich latach, iż w tej chwili całkiem możliwe jest wykonywanie niesamowitych zdjęć choćby przy czułości ISO 1600, 3200, 6400 lub wyższej.

Jednym ze sposobów zminimalizowania szumów podczas fotografowania z wyższymi czułościami ISO jest stosowanie szerszej przysłony, gdy tylko jest to możliwe. Nieznaczne prześwietlenie obrazu może również pomóc, ponieważ przyciemnienie jasnych obszarów w przetwarzaniu końcowym nie zwiększy szumu, natomiast rozjaśnienie ciemnych obszarów z pewnością tak.

Sprawdzaj czułości ISO przed rozpoczęciem fotografowania

Istnieje kilka zachowań, które z czasem wejdą Ci w nawyk. Jednak wiele z nich wchodzi w krew dopiero wtedy, kiedy kilka razy spotka Cię coś nieprzyjemnego. Skoro tutaj jesteś, prawdopodobnie chcesz uniknąć typowych błędów początkującego fotografa. Dlatego proponujemy, abyś wyrobił/-a w sobie nawyk sprawdzania czułości ISO zanim zaczniesz fotografować.

Odkrycie, iż przypadkowo zrobiłeś/-aś całą serię zdjęć z czułością ISO 800 w jasny, słoneczny dzień, może być niezwykle frustrujące, zwłaszcza jeżeli zdjęcia zostały zrobione w celu udokumentowania specjalnej okazji, takiej jak urodziny, rocznica lub inne wydarzenie, które ciężko odtworzyć.

Zatem, aby uniknąć tej nieprzyjemnej niespodzianki, wyrób sobie nawyk sprawdzania i resetowania ustawień ISO przed rozpoczęciem fotografowania. Możesz też wyrobić sobie nawyk resetowania tego za każdym razem, gdy chcesz odłożyć aparat z powrotem do torby.

Spraw, by Twój obiekt wyostrzył się, używając efektu bokeh

Dodanie efektu bokeh może pomóc, gdy próbujesz dodać głębi swoim zdjęciom. Bokeh to termin określający celowy efekt rozmycia, który można zobaczyć na wielu profesjonalnych zdjęciach. Fotografowie często wykorzystują ten efekt, aby obiekt był ostry i wyraźny, a tło było miękkie i rozmyte. W rezultacie obiekt będzie wydawał się naprawdę wyskakiwać z tła.

Jednym z najprostszych sposobów na to jest zbliżenie fotografowanego obiektu do aparatu i sfotografowanie go na odległym tle. jeżeli masz obiektyw zmiennoogniskowy, jeszcze lepiej! Użyj go przy maksymalnej ogniskowej, aby zmniejszyć głębię ostrości i uzyskać jeszcze silniejszy efekt bokeh. Kiedy wiedza, jak i kiedy używać efektu bokeh, staje się drugą naturą, jesteś na najlepszej drodze do zrozumienia, jak robić profesjonalne zdjęcia.

Więcej o efekcie bokeh możesz przeczytać w artykule:

• Jak uzyskać efekt bokeh na zdjęciach?

Baw się perspektywą

Najlepszym sposobem na nieco bardziej kreatywne fotografowanie jest eksperymentowanie z perspektywą. Dokładnie ta sama scena może często wyglądać zupełnie inaczej, gdy podejdzie się do niej pod innym kątem, a uchwycenie obiektu z góry lub z dołu może zmienić cały charakter zdjęcia.

Oczywiście nie każdy kąt będzie odpowiedni dla wszystkich zdjęcia, ale nigdy nie dowiesz się, co działa, a co nie, jeżeli nie eksperymentujesz. Fotografując zwierzęta lub dzieci, możesz spróbować zejść na ich poziom i spojrzeć na świat ich oczami. jeżeli robisz portret, dlaczego nie stanąć na ławce i nie sfotografować obiektu z góry?

Oczy powinny być zawsze w centrum uwagi

Podczas wykonywania portretów skupiasz się na bardzo małym obszarze, więc uzyskanie ładnego, ostrego obrazu będzie ważniejsze niż kiedykolwiek. Oczy są szczególnie ważnym elementem twarzy i często są pierwszą rzeczą, na którą ludzie patrzą choćby na żywo, a w szczególności przy takich ujęciach.

Mając to na uwadze, to właśnie one powinny być elementem, na którym potrzebujesz skupić swoją uwagę. Aby oczy były ładne i ostre, wybierz jeden punkt ostrości i skieruj go na jedno z oczu. Gdy ostrość zostanie ustawiona na pierwszym oku, przytrzymaj spust migawki wciśnięty do połowy i lekko porusz aparatem, aby ponownie skomponować zdjęcie i uwzględnić drugie oko.

Naucz się regulować balans bieli

Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego fotografowane obiekty żółkną podczas fotografowania w pomieszczeniach? Albo dlaczego lampa błyskowa aparatu sprawia, iż wydają się niebieskie? Dokładne zrozumienie koncepcji balansu bieli i jego działania jest bardzo ważne w fotografii cyfrowej, ponieważ nieprawidłowe ustawienie może zepsuć zdjęcie, dodać wszelkiego rodzaju niechciane przebarwienia i sprawić, iż odcienie skóry będą wyglądać bardzo nienaturalnie.

Balans bieli można oczywiście poprawić w obróbce końcowej, ale może to być trochę uciążliwe, jeżeli masz setki zdjęć, które wymagają drobnych korekt. Najlepiej więc, jeżeli zrobisz to bezpośrednio w aparacie. Niektóre ze standardowych ustawień balansu bieli dostępnych w aparacie obejmują automatyczny balans bieli, światło dzienne, zachmurzenie, lampę błyskową, cień, świetlówkę i żarówke.

Każda z nich jest oznaczona inną ikoną. jeżeli nie masz pewności, która jest która, sprawdź instrukcję obsługi aparatu. Automatyczny balans bieli działa dobrze w niektórych sytuacjach, ale z reguły najlepiej jest zmieniać ustawienie w zależności od rodzaju światła, w którym fotografujesz.

Naucz się czytać histogram

Kolejny techniczny element do nauki, który początkowo może brzmieć strasznie. Rzeczywiście nauka interpretacji histogramu wymaga trochę czasu i praktyki, ale z czasem stanie się dla Ciebie drobnostką, jest histogram.

Chociaż prawdopodobnie spoglądasz na ekran LCD aparatu, aby sprawdzić, czy obraz został prawidłowo naświetlony, nie jest to niezawodny sposób oceny ekspozycji, ponieważ obrazy mogą wydawać się jaśniejsze lub ciemniejsze na ekranie niż w rzeczywistości. Najlepszym sposobem dokładnego sprawdzenia ekspozycji w momencie fotografowania jest użycie histogramu aparatu, czyli małego wykresu, który pojawia się obok zdjęć.

Histogram jest graficzną reprezentacją wartości tonalnych obrazu. Innymi słowy, pokazuje ilość tonów o określonej jasności występujących na zdjęciu, od czerni (jasność 0%) do bieli (jasność 100%). Lewa strona wykresu reprezentuje czernie lub cienie, a prawa strona reprezentuje biele lub światła. Środkowa część histogramu przedstawia półcienie, które nie są ani ciemne, ani jasne.

Jeśli pewna część histogramu „dotyka” którejkolwiek krawędzi, będzie to oznaczać utratę szczegółów. jeżeli wykres jest przekrzywiony w prawo, obraz może być prześwietlony i utracisz wiele szczegółów w jaśniejszych obszarach zdjęcia. jeżeli jest przekrzywiony w lewo, prawdopodobnie jest niedoświetlony i będzie zbyt ciemny.

Jeśli zauważysz przycinanie świateł lub cieni, odpowiednio zmień ekspozycję: aby zachować szczegóły w cieniach, rozjaśnij obrazy, ustawiając dodatnią wartość kompensacji ekspozycji (na przykład +0,3 lub +0,7); aby zachować szczegóły jasnych obszarów, przyciemnij zdjęcia, wybierając ujemną wartość kompensacji ekspozycji (na przykład -0,3 lub -0,7).

Zainwestuj w statyw

Jeśli chcesz uzyskać ostre zdjęcia w słabym świetle bez zbytniego zwiększania czułości ISO, powinieneś zainwestować w statyw. Statyw to w ogóle jeden z największych wynalazków w fotografii. choćby w jaśniejszej scenerii statywy poprawia stabilność kompozycji i pomagają robić ostrzejsze zdjęcia.

Pozwala także eksperymentować z fotografowaniem z długim czasem naświetlania, w którym migawkę pozostawia się otwartą na kilka sekund, a choćby minut, co może dać niesamowite efekty np. podczas fotografowania pejzaży miejskich, rzek, wodospadów czy nieba.

Jeśli już jesteś przekonany do zakupu statywu, musisz zwrócić uwagę na kilka kwestii, takich jak waga, stabilność i wysokość. Waga jest ważna, ponieważ prawdopodobnie będziesz go nosić ze sobą w wiele miejsc i nie chcesz niczego zbyt ciężkiego, ale musi on również być wystarczająco stabilny, aby utrzymać aparat i obiektywy, których planujesz użyć.

Kiedy więc warto używać statywu? jeżeli fotografowany obiekt jest nieruchomy, prawie zawsze. Oznacza to, iż fotografowie krajobrazu i martwej natury powinni mieć dobrą wymówkę, jeżeli nie używają statywu.

Fotografia makro to kolejny przypadek, w którym statywy są niezbędne. Przy dużych powiększeniach choćby doskonała stabilizacja obrazu w korpusie dzisiejszych aparatów nie jest w stanie zrekompensować bardzo słabego oświetlenia i długich czasów otwarcia migawki wymaganych do naprawdę doskonałych makrofotografii. choćby jeżeli używasz lampy błyskowej, bardzo trudno jest uzyskać adekwatną płaszczyznę ostrości. Jedynym rozwiązaniem jest statyw.

Fotografia eventowa i podróżnicza rządzą się trochę innymi prawami, bo w wielu wypadkach użycie statywu może spowolnić pracę, co może skutkować ominięciem jakiegoś ważnego momentu. Poza tym zabieranie statywu w każdą podróż może być po prostu uciążliwe. Pamiętaj jednak, co stracisz, nie mając go pod ręką.

Przeczytaj też:

• Statyw do telefonu – jaki wybrać do nagrywania i fotografowania?

Zdjęcia zrobione. Co dalej?

Zainwestuj w dobry program do edycji zdjęć i naucz się podstaw przetwarzania końcowego

Obróbka końcowa nie znajduje się wysoko na liście priorytetów typowego fotografa, ale zdecydowanie powinna. Gdy zaczniesz fotografować w formacie RAW, przetwarzanie końcowe już w ogóle stanie się koniecznością, a nie wyborem. Zatem konieczna będzie inwestycja w oprogramowanie do edycji zdjęć, które umożliwi wykonywanie podstawowych zadań, takich jak kadrowanie, regulacja ekspozycji, balansu bieli i kontrastu, usuwanie niedoskonałości i nie tylko. Dzięki obróbce może nie uda Ci się naprawić całkowicie złego zdjęcia, ale z pewnością pomoże Ci zamienić dobre zdjęcie w coś naprawdę wyjątkowego.

Większość profesjonalnych fotografów korzysta z programów takich jak Adobe Photoshop lub Lightroom, ale jeżeli chcesz zacząć od czegoś nieco tańszego, możesz wypróbować Photoshop Elements, Picasa lub Paint Shop Pro.

Pamiętaj, żeby podczas obróbki zdjęć, starać się uzyskać subtelny efekt, nadać tylko pożądany nastrój i ukierunkować oko widza na adekwatne elementy. Nie chcesz przecież, aby Twoje zdjęcia wyglądały sztucznie. Jednak wiem, iż podczas obróbki zdjęć łatwo o przesadę. Dlatego najważniejszą rzeczą jest upewnienie się, iż żadne zmiany nie są trwałe (tzw. „edycja destrukcyjna”). W tym celu możesz po prostu użyć polecenia Zapisz jako, aby zachować oryginalne pliki, a jeszcze lepiej, gdy edytujesz w oprogramowaniu, takim jak Adobe Lightroom lub Capture One Pro, które przechowuje zmiany w osobnym pliku, zamiast zapisywać je w obrazie.

Bądź swoim najsurowszym krytykiem

Ważne jest, aby zdać sobie sprawę, iż każdy fotograf, bez względu na to, jak bardzo jest doświadczony lub utalentowany, w większości przypadków robi przeciętne zdjęcia. Powodem, dla którego ich portfolio jest tak imponujące, jest to, iż prezentują tylko swoje najlepsze prace, a nie zanudzają dziesięcioma zdjęciami prawie identycznej sceny.

Zatem przed pokazaniem swoich zdjęć światu, chociażby w mediach społecznościowych, zabaw się w krytyka. Jednak zanim to zrobisz, spróbuj ograniczyć się do kilku zestawów z każdej sesji. Przyjrzyj się im, jeżeli zrobiłeś kilka podobnych ujęć, prawdopodobnie chodziło Ci o uzyskanie jakiegoś konkretnego efektu. Teraz zobaczysz dokładnie, które zdjęcia wyróżniają się na tle innych i które mają to „coś”, co chcesz pokazać światu.

Nie poddawaj się i ucz się na swoich błędach

Uzyskanie prześwietlonych, nieostrych lub źle skomponowanych zdjęć może być frustrujące, ale zamiast zniechęcać się takimi zdjęciami, wykorzystaj je jako narzędzie do nauki. Następnym razem, gdy uzyskasz zdjęcie, które znacząco odbiega od ideału, nie usuwaj go od razu. Zamiast tego poświęć trochę czasu w przestudiowanie fotografii, aby dowiedzieć się, co poszło nie tak i jak można to poprawić.

Po prostu zadaj sobie pytanie, dlaczego te zdjęcia są złe? Być może masz tendencję do nieprawidłowego ustawiania ostrości, naświetlania zbyt ciemnego lub zbyt jasnego, niezgrabnego komponowania i tak dalej. Wszystko to jest bardzo użyteczną informacją, ponieważ pomaga nie popełniać tego samego błędu następnym razem.

W większości przypadków istnieje proste rozwiązanie, takie jak wypróbowanie innej kompozycji lub użycie krótszego czasu otwarcia migawki, ale jeżeli zauważysz powtarzające się problemy, będziesz mieć szansę przestudiować określone aspekty fotografii i wyeliminować swoje słabsze obszary.

Niektóre stare zdjęcia mogły mieć problemy techniczne, które trudno było naprawić podczas fotografowania. Ale być może dzięki obróbce uda Ci się tchnąć nowe życie w takie pozornie beznadziejne zdjęcia? Co więcej, możesz znaleźć stare zdjęcie, które jest naprawdę – ale jakoś nie zauważyłeś go za pierwszym razem?

Utwórz kopię zapasową swoich zdjęć

Na sam koniec została nam bardzo praktyczna wskazówka. Prawdopodobnie większość fotografów chociaż raz w życiu straciło kilka ważnych zdjęć. Ucz się na czyichś błędach i nie pozwól, aby Tobie przytrafiło się to samo.

Na początek zachowaj kopię zapasową każdego ze swoich zdjęć. Twoje zdjęcia nigdy nie powinny być przechowywane tylko na jednym dysku twardym, ponieważ w końcu kiedyś dysk twardy może się zepsuć.

Idealnie byłoby, mieć co najmniej trzy kopie wszystkich swoich zdjęć. Powinno to obejmować co najmniej dwa różne typy nośników, np. wewnętrzny dysk twardy i wymienny nośnik pamięci. Najlepiej, jeżeli co najmniej jedna z kopii zapasowych będzie znajdowała się zupełnie w innym miejscu np. poza Twoim miejscem zamieszkania, jeżeli jest to Twoje główne miejsce przechowywania zdjęć. Taka metoda jest zwana zasadą backupu 3-2-1 i jest to doskonały sposób na uniknięcie utraty zdjęć.

Fotografujesz? Filmujesz? Tworzysz w social mediach? Odwiedź naszą Strefę Twórcy, aby znaleźć więcej podobnych poradników, inspiracji oraz sprzętowych porad. Przeczytasz tam np.:

• Smartfon kontra aparat cyfrowy. Rozwiązujemy odwieczny spór
• Nie wiesz, co kupić fotografowi? Oto 13 najlepszych pomysłów na prezent

Nie masz jeszcze aparatu? Sprawdź ofertę aparatów fotograficznych w x-komie