
To nie tylko dym wgryzający się w ubrania czy głód po całym dniu wędrówki sprawiają, iż każdy kęs przy ognisku wydaje się wyjątkowy. Jest naukowe rozwiązanie zagadki, dlaczego jedzenie z ogniska smakuje lepiej.
Naukowcy przekonują, iż jest to efekt gry zmysłów, wspomnień i naszych pradawnych instynktów, które odżywają, gdy wokół nas trzaskają polana, a nocne powietrze pachnie dymem i ziemią.
To mieszanka zmysłów i aromatów
Jak wyjaśnia biolog ewolucyjny Robert Dunn, smak to coś więcej niż same kubki smakowe. To zapachy unoszące się z potrawy i ognia, temperatura i dźwięk trzaskających w płomieniach gałęzi. Nie chodzi tu o zapachy wdychane z powietrzem z zewnątrz, ale o cząsteczki aromatów uwalniane w jamie ustnej, które unoszą się do nosa przez gardło, kiedy przeżuwamy, połykamy albo wydychamy powietrze przez nos.
Jak czytamy na łamach Popular Science, gotowanie nad ogniem uruchamia reakcję Maillarda. To właśnie dzięki niej pieczone mięso czy przypieczone warzywa mają tak głęboki, złożony smak. Dochodzi do tego piroza, czyli rozkład substancji organicznych pod wpływem wysokiej temperatury, a także przenikanie drobnych cząsteczek aromatycznych z dymu w głąb potrawy. Molekuły dymu wzmacniają wrażenie umami i słodyczy.
Psychologia też ma tu znaczenie
Jedzenie w terenie to także nagroda po trudzie. Psychologowie opisują efekt usprawiedliwienia wysiłku. Posiłek smakuje lepiej, gdy na niego zapracujemy. Dodatkowo pobyt na łonie natury obniża poziom kortyzolu i wyostrza zmysły, a ciepłe światło ogniska pobudza wydzielanie oksytocyny, hormonu więzi. W efekcie prosty posiłek staje się czymś więcej niż tylko jedzeniem. To swego rodzaju doświadczenie wspólnoty.
Gotowanie nad ogniem to rytuał starszy od ludzkości. Ogniska były miejscem spotkań, opowieści i dzielenia się pożywieniem. Dziś, piekąc kiełbaski czy ziemniaki w żarze, wracamy do tego pradawnego poczucia bezpieczeństwa i bliskości. Smak staje się połączeniem teraźniejszości z głęboko zakorzenioną pamięcią. To właśnie dlatego przy ognisku choćby najprostszy posiłek smakuje jak najlepsza uczta, o której będziemy pamiętać przez długi czas.
*Źródło zdjęcia wprowadzającego: Shakirov Albert / Shutterstock