Płyty CD mają już 43 lata. Kiedy ostatnio taką widziałeś?

Kiedy ostatnio widzieliście płytę CD? W zasadzie powinienem zapytać: kiedy ostatnio widzieliście płytę kompaktową, bo tak brzmi poprawna polska nazwa tego nośnika danych. CD to skrót od angielskiego Compact Disc, a rozwinięciem skrótu CD-ROM jest Compact Disc – Read Only Memory. Właśnie mijają 43 lata od dnia, w którym zaprezentowano pierwszą na świecie komercyjną płytę kompaktową (CD). Prace nad nią ruszyły jednak znacznie wcześniej.

Historia płyt kompaktowych

Prace nad opracowaniem płyt kompaktowych ruszyły w 1974 roku. Wtedy właśnie do roboty wzięli się inżynierowie i naukowcy z firmy Philips. W stawce liczyła się również japońska firma Sony, która to w 1977 roku pokazała światu pierwszą cyfrową płytę audio z mechanizmem nagrywania i odczytu optycznego. Sony i Philips w 1979 roku podpisały porozumienie o współpracy, które zaowocowało błyskawicznym ustanowieniem światowego standardu w roku kolejnym. O dziwo, Japończycy wykorzystali pomysł… amerykański.

Ten nośnik danych był wejściem w nową erę słuchania muzyki. Teraz, gdy płyty CD mają 43 lata, mało kto o nich pamięta. | Źródło: Sony

Trzeba pamiętać, iż to Amerykanin, James T. Russell, odkrył w 1966 roku i opatentował 4 lata później możliwość nagrywania danych w postaci cyfrowej na przezroczystej folii oświetlanej od tyłu lampami o wysokiej mocy. Inżynierowie Philips i Sony opracowały później swój własny, niezależny standard CD-Audio.

• Sprawdź też: GPMI to chiński cud. Może zmieść z planszy HDMI i DisplayPort

Premiera pierwszej „płyty CD”

Pierwsza komercyjna płyta CD została pokazana w należącej do Philipsa fabryce firmy PolyGram w miejscowości Langenhagen, 17 sierpnia 1982 roku. Dziś mijają 43 lata od tego wydarzenia.

Płyta CD o pojemności 650 MB była w stanie pomieścić ok. 74 minuty dźwięku. Później częściej spotykaną pojemnością było 700 MB, mieszczące ok. 80 minut muzyki. Płyty wykonane z poliwęglanowej płytki pokrytej warstwą glinu mają grubość 1,2 mm i średnicę 120 mm.

W tym samym roku we wrześniu do sprzedaży w Japonii trafiły zarówno nośniki, jak i odtwarzacze CD, nazywane wtedy dyskofonami. Brzmi znajomo? Kojarzycie ją może z nazwą Discman. Europejczycy i mieszkańcy USA na pierwsze urządzenia odtwarzające płyty kompaktowe czekali do marca 1983 roku.

Pierwszą płytą CD sprzedawaną na masową skalę był album Billy’ego Joela 52nd street. Do sprzedaży trafił w październiku 1982 roku, oczywiście w Japonii. Pierwsza polska płyta kompaktowa to Chopin-Tausig-Wieniawski pochodząca od wytwórni Wifon ze stycznia 1988 roku. Część źródeł podaje, iż był to 1987 rok.

Płyty CD w liczbach

Nie trzeba było długo czekać na gwałtowny wzrost zainteresowania nowym, kompaktowym nośnikiem muzycznym, pod wieloma względami znacznie praktyczniejszym od kaset magnetofonowych. Płyty CD stały się popularne za sprawą kompaktowy (jak sama nazwa wskazuje) rozmiarów, trwałości i oferowanej jakości dźwięku. Melomani byli nimi zachwyceni.

Płyta „Brothers in Arms” zespołu Dire Straits jako pierwsza sprzedawała się w ponad milionie egzemplarzy, osiągając finalnie sprzedaż na poziomie ponad 30 milionów kopii.

Szacuje się, iż w ciągu 25 lat od premiery pierwszej płyty CD, do 2012 roku, na całym świecie sprzedano ok. 200 miliardów tego rodzaju nośników.

O Discmanie Sony lub jakimkolwiek innym odtwarzaczu płyt CD marzyło niejedno polskie dziecko w latach 90. XX wieku. | Źródło: Sony

Ciekawostka: na przestrzeni lat sprzedawano płyty CD jednokrotnego zapisu mieszczące 900 MB danych, a choćby 1,4 GB danych. W drugim z przypadków były to płyty dwustronne.

Zmierzch CD

Od 2008 roku sprzedaż płyt CD spadała o mniej więcej 10 milionów sztuk każdego roku. Powód? Właśnie w tym roku zadebiutowało Spotify, a ludzie dostrzegli nowocześniejsze metody odsłuchu ulubionych kawałków. Co ciekawe, spadek odnotowano dopiero w 7 lat po premierze serwisu Apple iTunes, gdzie można było kupować pojedyncze piosenki w formie cyfrowej zamiast całych płyt.

A wypalanie płyt CD jeszcze pamiętacie? Dziś nie każdy wie o co chodzi… | Źródło: X

Obecnie płyty z muzyką kupują już niemal wyłącznie zapaleńcy. Standard ten został wyparty przez muzykę pobieraną z sieci w formacie MP3, a później serwisy streamingowe.

Płyty CD mają już 43 lata, a każdego roku przybywa osób, które nie widziały ich nigdy na oczy.

Źródło: internet