W kontenerowych zbiórkach odzieży używanej aż 60 proc. to odpady. Firmy i organizacje zwracają się z prośbą do rządu o pilne działania.
26 podmiotów reprezentujących różne ogniwa łańcucha wartości tekstyliów (producenci, detaliści, firmy zajmujące się gospodarką odpadami czy organizacje pozarządowe na czele z Polskim Czerwonym Krzyżem) zwróciły się z apelem do rządzących ws. podjęcia działań, które pomogłyby „zatrzymać kryzys w zagospodarowaniu tekstyliów i odpadów tekstylnych w Polsce”.
Spotkanie przedstawicieli odbyło się w siedzibie Polskiego Czerwonego Krzyża. Uczestnicy nie mają wątpliwości: problemy to efekt napływu taniej, niskiej jakości odzieży spoza Unii Europejskiej, „często niespełniającej norm i trudnej do ponownego wykorzystania”.
Swoje zrobiły też przepisy, które weszły w życie 1 stycznia 2025 r. oraz „niedostateczna edukacja społeczeństwa oraz brak mechanizmu finansowania w oparciu o zasadę Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta”.
Jak zauważa PCK, w kontenerowych zbiórkach odzieży używanej aż 60 proc. stanowią odpady, co pozbawia organizacje charytatywne źródła finansowania i zmusza wiele z nich do ograniczenia działalności.
Lawina problemów
Jednocześnie firmy przetwarzające odpady mierzą się z kilkukrotnym wzrostem kosztów utylizacji, a samorządy i przedsiębiorstwa gospodarujące odpadami ostrzegają, iż obciążenia finansowe ostatecznie spadną na konsumentów. Niepokoi również rosnąca skala porzucania odzieży na ulicach i w lasach, a także niekontrolowany napływ tekstyliów nadających się do ponownego użycia do Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych – czytamy w apelu udostępnionym na stronie PCK.
Nowy system, zdaniem autorów propozycji, powinien czerpać z dobrych praktyk innych państw europejskich, wspierać ponowne wykorzystanie tekstyliów (w szczególności przez organizacje pozarządowe, dotychczas zaangażowane w ich zbiórki), a także zawierać elementy edukacji społecznej oraz wprowadzać zachęty finansowe dla innowacyjnych rozwiązań.
– Głęboko wierzymy, iż nasza inicjatywa zadziała na korzyść wszystkich uczestników łańcucha wartości tekstyliów przyczyniając się do prośrodowiskowej implementacji przepisów unijnych, zachowując zasadę efektywności kosztowej, wzmacniając konkurencyjność polskiej gospodarki i pozwalając na zagospodarowanie tekstyliów zgodnie z misją społeczną organizacji pozarządowych – przekonuje Katarzyna Mikołajczyk, dyrektor generalna Polskiego Czerwonego Krzyża.
W temacie oddawania niepotrzebnej odzieży trochę od początku roku się zmieniło – powstają nowe miejsca i sposoby na wykorzystywanie zużytych ubrań, ale wszystkie te zmiany wprowadzono niestety za późno. To wcale nie oznacza, iż kryzys zażegnano, bo problemy są systemowe i potrzeba realnych działań. A zwrócenie uwagi na ciuchy sprzedawane przez chińskie platformy, które nie przez przypadek są tak tanie i atrakcyjne dla konsumentów, to coś, czym zająć trzeba się jak najprędzej.
Zdjęcie główne: Katarzyna Ledwon / Shutterstock
