Wdzięczność to uczucie uznania ze strony odbiorcy za czyjąś życzliwość. Nowe badania sugerują, iż może być ona kluczem do długowieczności.
Rzymski filozof Seneka Starszy pisał, iż “na tyle jesteśmy ludźmi, na ile umiemy okazywać wdzięczność”. W tych prostych słowach jest coś odkrywczego, bo choć wdzięczność jest uczuciem, to istotną rolę odgrywa tu także komponent poznawczy: uświadamiamy sobie, komu i za co jesteśmy wdzięczni. To z kolei sprawia, iż jesteśmy szczęśliwsi.
Badanie przeprowadzone przez naukowców z Harvard TH Chan School of Public Health wykazało, iż częste okazywanie wdzięczności może wiązać się z dodatkowymi latami życia. Szczegóły opisano w czasopiśmie JAMA Psychiatry.
Dr Ying Chen z Harvard TH Chan School of Public Health mówi:
Poprzednie badania wykazały związek między wdzięcznością a niższym ryzykiem stresu psychicznego i większym dobrostanem emocjonalnym i społecznym. Jednak związek ze zdrowiem fizycznym jest mniej zrozumiały. Nasze badanie dostarcza pierwszych dowodów empirycznych na ten temat.Wdzięczność to szlachetne uczucie, które może dać nam kilka dodatkowych lat życia
Naukowcy wykorzystali dane z Nurses’ Health Study, aby ocenić poziom wdzięczności i śmiertelności wśród 49 275 starszych kobiet. Uczestniczki miały średnio 79 lat i w 2016 r. poproszono je, aby wypełniły kwestionariusz oceniający, jak bardzo są wdzięczne za wszystko w swoim życiu. W 2019 r. naukowcy przeprowadzili dalsze badania w celu zidentyfikowania zgonów w badanej populacji, odnotowując śmiertelność z wszystkich przyczyn, a także przyczyny szczególne, takie jak choroby układu krążenia, nowotwory, choroby układu oddechowego, choroby neurodegeneracyjne, infekcje i urazy.
W ciągu trzech lat łącznie zmarło 4608 osób, ale te kobiety, które uzyskały najwyższe wyniki w skali wdzięczności, miały o ok. 9 proc. mniejsze prawdopodobieństwo, iż się wśród nich znajdą. Wdzięczność okazała się chronić przed każdą konkretną badaną przyczyną śmierci, a najbardziej przed chorobami układu krążenia.
Niestety, nie wystarczy stwierdzić, iż wdzięczność faktycznie wydłuża życie. W mechanizm ten jest zaangażowanych wiele zmiennych, w tym nakładające się postawy, takie jak optymizm i empatia. Część środowiska naukowego jest sceptyczna, co do uzyskanych wyników. Metaanaliza z 2020 r. wykazała, iż uczucie wdzięczności przyniosło w najlepszym razie ograniczone korzyści osobom cierpiącym na lęk i depresję.
Poprzednie badania wykazały, iż osoby wdzięczne są bardziej skłonne do trzymania się zdrowych nawyków, co może wyjaśniać uzyskane wyniki. Wdzięczność może również pomóc nam pielęgnować więzi społeczne, które są również powiązane z dłuższym życiem. Teraz naukowcy chcą zbadać związek między wdzięcznością a śmiertelnością w większej i bardziej zróżnicowanej grupie ludzi.